رنگین کمان
از همه جا از همه رنگ
یک شنبه 29 / 6 / 1398برچسب:, :: 17:18 :: نويسنده : محمدحسین

سلام دوستای گلم از امروز میخام روز شمار عید عزیز و بزرگ غدیر رو شروع کنم

شنبه 17 / 3 / 1398برچسب:, :: 18:30 :: نويسنده : محمدحسین

از تمام کسانیکه مایل به همکاری با من به عنوان نویسنده هستند درخواست همکاری میکنم .

لطفا اگه کارم مشکلی داره بگید؟

اگه نظری دارید بدید؟

اگه پیشنهاد دارید بگید؟

خلاصه هرچه میخواهد دل تنگت بگو..........................

10 / 3 / 1398برچسب:, :: 1:0 :: نويسنده : محمدحسین

امیدوارم بتوانم به کمک دوستان عزیزم قدمی به سوی تعالی بردارم

لطفا هر نظر ، انتقاد یا پیشنهادی دارید بگید ، البته پیامهای غیر اخلاقی حذف میشه

یک سوال نظر سنجی گذاشتم لطفا نظر بدید..........حتما.........یادتون نره.........متشکرم

 

آیه اکمال دین و اتمام نعمت که شیعه با آن به ولایت و امامت امیرالمومنین علیه السلام استدلال می کند در میان آیات حلال و حرام آمده است،با این وجود ممکن است شخصی بگوید که اصلا این آیه در مورد کامل شدن بحث احکام است و اینکه شما آیه ای که در میان بیان حلال و حرام آمده و اصلا ربطی به مسئله جانشینی ندارد را چرا بدین عنوان مطرح و تفسیر می نمایید؟

علمای بزرگ شیعه از دیر باز بر این مطلب واقف بوده و بوسیله دلایل قطعی و روایات وارد شده از طریق خود اهل سنت و نیز شیعیان بدین شبهه پاسخ گفته اند و اینکه آنچه مانند شعاع نور خورشید روشن است آن است که نه فقط این آیه، آیات بسیار و احادیث فراوانی در اثبات خلافت و ولایت مولای متقیان وارد شده که مضمون آن مورد قبول فریقین می باشد.

 

 

آيه 3سوره مائده:

حُرِّمَت عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَ الدَّمُ وَ لحَْمُ الخِْنزِيرِ وَ مَا أُهِلَّ لِغَيرِ اللَّهِ بِهِ وَ الْمُنْخَنِقَةُ وَ الْمَوْقُوذَةُ وَ الْمُترَدِّيَةُ وَ النَّطِيحَةُ وَ مَا أَكلَ السبُعُ إِلا مَا ذَكَّيْتُمْ وَ مَا ذُبِحَ عَلى النُّصبِ وَ أَن تَستَقْسِمُوا بِالأَزْلَمِذَلِكُمْ فِسقٌ الْيَوْمَ يَئس الَّذِينَ كَفَرُوا مِن دِينِكُمْ فَلا تخْشوْهُمْ وَ اخْشوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْت لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتمَمْت عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضِيت لَكُمُ الاسلَمَ دِيناًفَمَنِ اضطرَّ فى مخْمَصةٍ غَيرَ مُتَجَانِفٍ لاثْمٍفَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ‏

 

گوشت مردار و خون و گوشت خوك و حيواناتى كه به غير نام خدا ذبح شوند و حيوانات خفه شده ، و به زجر كشته شده ، و آنها كه بر اثر پرت شدن از بلندى بميرند ، و آنها كه به ضرب شاخ حيوان ديگرى مرده باشند ، و باقيمانده صيد حيوان درنده ، مگر آنكه ( به موقع بر آن حيوان برسيد و ) آنرا سر ببريد و حيواناتى كه روى بتها ( يا در برابر آنها ) ذبح شوند ( همگى ) بر شما حرام است و ( همچنين ) قسمت كردن گوشت حيوان بوسيله چوبه‏هاى تير مخصوص بخت‏آزمائى ، تمام اين اعمال فسق و گناه است - امروز كافران از ( زوال ) آئين شما مايوس شدند ، بنابراين از آنها نترسيد و از ( مخالفت ) من بترسيد ، امروز دين شما را كامل كردم و نعمت خود را بر شما تكميل نمودم و اسلام را به عنوان آئين ( جاودان ) شما پذيرفتم-اما آنها كه در حال گرسنگى دستشان بغذاى ديگرى نرسد و متمايل به گناه نباشند ( مانعى ندارد كه از گوشتهاى ممنوع بخورند ) خداوند آمرزنده و مهربان است .

 

پاسخ  اجمالی

 

دو مطلب جداى از هم در اين آيه بيان شده است، يك مطلب مربوط به تحريم گوشت‏هاى حرام، مگر در موارد اضطرارى و مطلب ديگر مربوط به كامل شدن دين و يأس كفّار كه اين قسمت كاملاً مستقلّ است، به چند دليل:

الف: يأس كفّار از دين، به خوردن گوشت مردار يا نخوردن آن ارتباطى ندارد.

ب: رواياتى كه از طريق شيعه و سنى در شأن نزول آيه آمده، در مقام بيان جمله‏ى «اليوم يئس الّذين كفروا» و «أليوم اكملت لكم دينكم» است، نه مربوط به جملات قبل و بعد آن، كه درباره احكام مردار است.

ج: طبق روايات شيعه وسنّى، اين قسمت از آيه: «اليوم اكملت...» پس از نصب علىّ‏بن ابى‏ طالب‏عليهما السلام به امامت در غديرخم نازل شده است.

د: غير از دلائل نقلى، تحليل عقلى نيز همين را مى‏رساند، چون چهار ويژگى مهم براى آن روز بيان شده‏است: 1- روز يأس كافران، 2- روز كمال‏دين، 3- روز اتمام‏نعمت االهى بر مردم، 4- روزى كه اسلام به عنوان «دين» و يك مذهب كامل، مورد پسند خدا قرار گرفته است که بر همین موضوع دلالت دارد.(تفسیرنور)

 


 پاسخ تفصیلی


 اليوم يئس الذين كفروا من دينكم و ارتباطش با قسمت اول آیه:

 

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در این رابطه می نویسند: امر اين آيه شريفه در قرار گرفتنش در اين جاي خاص و سپس دلالتش بر معنا ، عجيب است ، براي اينكه اگر در صدر آيه يعني جمله : حرمت عليكم الميتة والدم ... ذلكم فسق دقت كني ، و آنگاه ذيل آن را بر آن اضافه نمائي كه مي‏فرمايد : فمن اضطر في مخمصة غير متجانف لاثم فان الله غفور رحيم خواهي ديد كه آن صدر براي خود كلامي است تام ، و اصلا در افاده معنا هيچ حاجتي و توقفي بر آيه : اليوم يئس الذين كفروا من دينكم ... ندارد ، و جان كلام اينكه از اين راهي كه گفتيم به خوبي متوجه مي‏شوي كه آيه شريفه آيه‏اي است كامل ، (همانطور كه آيات سوره‏هاي انعام و نحل و بقره كه بيانگر محرمات از خوردنيها قبلا نازل شده بودند ، در إفاده معنايش مستقل و كامل بودند‏) از اين تماميت آيه نتيجه مي‏گيريم كه پس آيه : اليوم يئس الذين كفروا ... كلامي است معترضه ، كه در وسط اين آيه قرار گرفته ، و لفظ آيه در فهماندن معنايش هيچ حاجتي به اين جمله نداشت ، حال چه اينكه بگوئيم آيه معترضه از همان اول نزول در وسط دو آيه جاي گرفته ، و يا بگوئيم : رسول خدا (صلي ‏الله ‏عليه ‏و آله ‏وسلّم‏) به نويسندگان وحي دستور فرموده كه در آنجا جايش دهند ، با اينكه نزول هر سه پشت سر هم نبوده و يا بگوئيم هنگام نزول با آن دو آيه نازل نشده ، و رسول خدا (صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله‏ وسلّم‏) هم دستور نداده كه در آنجا قرارش دهند ، ولي نويسندگان وحي در آنجا قرارش داده‏اند ، چون هيچ يك از اين چند احتمال اثري در آنچه ما گفتيم ندارد ، هر چه باشد بالاخره اين جمله ، جمله‏اي است معترضه كه نه با صدر آيه ارتباطي دارد ، و نه با ذيلش .

مؤيد گفتار ما بيشتر - اگر نگوئيم همه - رواياتي است كه در شان نزول وارد شده ، و اتفاقا روايات زيادي هم هست ، كه متعرض شان نزول جمله مورد بحث شده ، و نامي از اصل آيه نبرده ، واضح‏تر بگويم ، شان نزول جمله : اليوم يئس الذين كفروا ... را متعرض شده ، و نامي از آيه : حرمت عليكم الميتة ... ، به ميان نياورده ، و اين خود مؤيد آن است كه جمله : اليوم يئس الذين كفروا ... مستقل و جداي از صدر و ذيل آيه نازل شده ، و قرار گرفتن اين جمله در وسط آيه مذكور يا مستند به تاليف رسول خدا (صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله‏ وسلّم‏) است ، و يا به تاليف مؤلفين بعد از رحلت آن جناب است .

 

 

منظور از کلمه" الیوم" چه روزی است

 

اقوالی در مورد منظور "الیوم" مطرح است :

الف.روز بعثت

بعضى گفته‏ اند كه مقصود از «اليوم‏» بايد همان روز بعثت پيغمبر باشد به این سخن جواب داده‏اند كه شما اين سخن را به قرينه رضيت لكم الاسلام دينامى‏گوييد،اين درست است در صورتى كه جملات قبلش نبود زيرا صحبت اين است كه من امروز دين را به پايان رساندم و نعمت را به حد اتمام رساندم، [و حال آنكه]روز بعثت روز شروع اين نعمت بوده است. رضيت لكم الاسلام دينا نيز به اين عنوان است كه حالا كه اسلام كامل شد و نعمت اسلام تمام شد من اين[دين]را به عنوان آن اسلامى كه مى‏خواهم، براى شما پسنديدم.پس «اليوم‏» نمى‏تواند روز بعثت باشد.

 

 

ب. روز فتح مكه

آنكه مراد از كلمه يوم روز بعد از فتح است ، كه خداي تعالي كيد مشركين قريش را باطل و شوكتشان را شكست ، و بنيان دين بت پرستيشان را منهدم و بت‏هايشان را خرد نمود ، و اميدشان را از اينكه يك روز ديگر روي پاي خود بايستند و در مقابل اسلام صف آرائي نموده از نفوذ اسلام و انتشار آن جلوگيري كنند قطع فرمود .

اين احتمال نيز درست نيست زيرا آيه شريفه دلالت به اكمال دين دارد ، و ما مي‏دانيم كه بعد از فتح مكه دين خدا كامل و نعمتش تمام نشده بود ، چون فتح مكه در سال هشتم هجرت اتفاق افتاد و بسياري از واجبات ديني اسلام بعد از اين سال نازل شد و بسياري از حلالها و حرامها بين فتح مكه و بين درگذشت رسول خدا (صلي‏ الله ‏عليه‏ و آله‏ و سلّم‏) تشريع گرديد .

 

ج. روز قرائت ‏سوره برائت به وسيله امير المؤمنين در منى

يا مراد از كلمه يوم بعد از آيات سوره برائت است ، و آن زماني است كه اسلام تقريبا بر شبه جزيره عرب گسترش يافته ، آثار شرك از بين رفته ، سنن جاهليت بمرد ، زماني كه ديگر مسلمانان در معابد و معاهد دين و از آن جمله در مناسك حج احدي از مشركين را نمي‏ديدند ، كه مراسم شرك را انجام دهد ، روزگاري كه دنيا به كام مسلمين شد ، و خدا آن خوف و دلواپسي كه مسلمين داشتند را مبدل به امنيت كرد ، و ديگر هيچ چيزي را شرك خدا ندانستند . اين احتمال هم به هيچ وجه قابل قبول نيست زيرا مشركين عرب هر چند كه بعد از نزول سوره برائت و بر چيده شدن بساط شرك از دين مسلمانان مايوس شدند ، و رسوم جاهليت محو شد ، الا اينكه دين اسلام هنوز كامل نشده بود ، چون فرائض و احكامي بعد از سوره برائت نازل شد ، از آن جمله فرائض و احكامي است كه در سوره مائده آمد ، و مفسرين اتفاق دارند بر اينكه سوره مائده در اواخر عمر رسول خدا (صلي ‏الله ‏عليه ‏و آله ‏و سلّم‏) نازل شده ،و همه مي‏دانيم كه بسياري از احكام حلال و حرام و حدود و قصاص در اين سوره است.

 

پس با نادرست بودن اين سه احتمال لا جرم و به ناچار بايد بگوئيم مراد از اين كلمه يك روز معيني است ، روزي است كه خود اين آيه در آن روز نازل شده ، و قهرا روز نزول اين سوره است.

 

 

روز نزول آیه اکمال

 

شيعه در اينجا يك بيانى دارد كه مدعى است هم مضمون آيات، آن را تاييد می‏كند و هم تاريخ.پس مطلب در دو قسمت بايد بحث‏ شود، يكى اينكه مضمون آيات تاييد میكند و ديگر اينكه تاريخ تاييد میكند.

 

اگر بخواهیم قسمت دوم را بحث كنیم يك مساله تاريخى خيلى مفصلى است.

 

اغلب كتابهايى كه در اين مورد نوشته‏ اند بيشتر روى اين جهت تكيه كرده‏اند كه از جنبه تاريخى و از جنبه حديثى ثابت كنند كه آيه‏ اليوم يئس الذين كفروا من دينكم فلا تخشوهم و اخشون اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى و رضيت لكم الاسلام دينا در غدير خم نازل شده است.كتاب الغدير همين مطلب را ثابت میكند.گذشته از كتب حديث، در مورد مورخين هم همين طور است.قديمی ترين كتاب تاريخى اسلام از كتابهاى تاريخ عمومى اسلامى و از معتبرترين كتابهاى تاريخ اسلامى كه شيعه و سنى آن را معتبر میشمارند كتاب تاريخ يعقوبى است.مرحوم دكتر آيتى هر دو جلد اين كتاب را ترجمه كرده‏اند.كتاب بسيار متقنى است و در اوايل قرن سوم هجرى نوشته شده است.ظاهرا بعد از زمان مامون و حدود زمان متوكل نوشته شده.اين كتاب كه فقط كتاب تاريخى است و حديثى نيست، از آن كتابهايى است كه داستان غدير خم را نوشته است.كتابهاى ديگرى - كه آنها را هم اهل تسنن نوشته‏ اند - نيز حادثه غدير خم را ذكر كرده‏ اند.

 

پیامبرصلی الله علیه وآله هنگامى كه به غدير خم كه نزديك جحفه (از جنبه قرائن موجود در آيه) است رسيدند، قافله را متوقف و اعلام كردند كه می‏خواهم درباره موضوعى با مردم صحبت كنم.(اين آيه‏ ها نيز در آنجا نازل شد.)بعد دستور دادند كه منبرى برايش درست كنند.از جهاز شتر و چيزهاى ديگر مركز مرتفعى ساختند.

 

حضرت رفت بالاى آن و مفصل صحبت كرد: «الست اولى بكم من انفسكم؟قالوا: بلى‏» .

 

آنگاه فرمود: «من كنت مولاه فهذا على مولاه‏» .بعد از اين بود كه اين آيه نازل شد: اليوم يئس الذين كفروا من دينكم فلا تخشوهم و اخشون اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى.

 


 


برخی از احادیث اهل سنت در شان نزول آیه اکمال:‏

 

ابوجعفر محمد پسر جریر طبری (م 310 هـ) در کتاب الولایة، به سندش از زید پسر ‏ارقم که گفت: «آیه‌ی اکمال دین در روز غدیرخم درباره‌ی امیرمؤمنان(ع) نازل شد».‏

 

ابوالقاسم حاکم حسکانی به سندش از ابوسعید خدری که گفت: «چون آیه اکمال نازل شد، ‏فرستاده خدا صلی‌الله علیه وآله وسلم فرمود: «الله اکبر... و ولایت علی بن‌ابی‌طالب پس از من» و ‏فرمود: «هر که را من مولای اویم علی مولای اوست، خدایا! دوست بدار هر که را دوست داردش ‏و دشمن باش هر که را دشمنی ورزدش و یاری کن هر که را یاری کندش و خوار ساز هر که را ‏رها سازدش».‏

 
 جلال الدین سیوطی شافعی (م 911هـ) در الدرالمنثور 2/259 (3/19)، از طریق ابن‌مَردوِیه ‏و خطیب بغدادی و ابن‌عساکر همین حدیث را با الفاظی آورده که در روایت ابن‌مردویه آمده است. و ‏در الاتقان 1/31 (1/53) گوید: «... آیه اکمال، بنا به سند ابن‌مردویه، از ابوسعید خدری که گفت: ‏در روز غدیرخم نازل شد. و بنا به حدیث ابوهریره که گفت: «آیه اکمال در روز غدیرخم نازل شد ‏و آن، روز هجده ذی حجه بود که پیامبر صلی‌الله علیه وآله وسلم از حجةالوداع باز می‌گشت...».‏

 

سوال شیعه

سوره مائده به اتفاق شیعه و سنى، آخرین سوره‏اى است كه بر پیغمبراکرم نازل شده و این آیات، جزء آخرین آیاتى است كه بر پیامبر نازل شده یعنى در وقتى نازل شده كه پیغمبر(ص) تمام دستورات دیگر را در مدت سیزده سال مكه و ده سال مدینه گفته بوده و این، جزء آخرین دستورات بوده است. شیعه سؤال می‏كند: این دستورى كه جزء آخرین دستورهاست و آنقدر مهم است كه اگر پیغمبر آن را ابلاغ نكند، همه گذشته‏ ها كان لم یكن [هیچ و پوچ] است چیست؟ یعنى شما نمی‏توانید موضوعى نشان بدهید كه مربوط باشد به سال هاى آخر عمر پیغمبر و اهمیتش در آن درجه باشد كه اگر ابلاغ نشود هیچ چیز ابلاغ نشده است. ولى ما می‏گوییم آن موضوع، مساله امامت است كه اگر نباشد، همه چیز كان لم یكن است، یعنى شیرازه اسلام از هم می‏پاشد. (امامت و رهبرى- شهید مرتضی مطهری ره)

پنج شنبه 4 / 7 / 1392برچسب:, :: 1:43 :: نويسنده : محمدحسین
آیه اكمال دین و حدیث غدیر
در ابتدا لازم است توضیحی درباره آیه اكمال دین بیان نماییم:
1 ـ مفهوم و معنای آیه : (الیوم یئس الذین كفروا من دینكم فلا تخشوهم واخشون الیوم اكملت لكم دینكم و اتممت علیكم نعمتی و رضیت لكم الاسلام دینا);[1] امروز كافران (از زوال) آیین شما مأیوس شدند; بنا بر این از آنها نترسید، واز (مخالفت) با من بترسید! امروز دین شما را كامل كردم; و نعمت خود را بر شما تمام نمودم، و اسلام را به عنوان آیین (جاودان) شما پذیرفتم.
2 ـ این بخشی از آیه (الیوم یئس الذین كفروا من دینكم فلاتخشوهم و اخشون) با (الیوم اكملت لكم دینكم و اتممت علیكم نعمتی و رضیت لكم الاسلام دینا) كه هردو به دنبال هم در یك آیه ذكر شده، ارتباط نزدیك و پیوند محكمی با هم دارد و غرض واحدی را بیان می كند، كه عبارت باشد از نومیدی كفار از شكست اسلام. اكمال دین، تمام كردن نعمت و پذیرفتن اسلام به عنوان دین برای مردم، و نومیدی كفار در یك روز بوده است.
3 ـ آیه (الیوم یئس الذین كفروا ... الیوم اكملت لكم دینكم) در روزی نازل شد كه در آن روز كفار نومید شدند و دین كامل گشت، پس این روز عظیم در اسلام چه روز بوده است؟ فرضیه هایی طرح و تصور شده، كه هیچ یك از آنها با مفهوم آیه سازگاری ندارند، و از جمله آن فرضیه ها، فرضیه ای است كه در پرسش طرح شده است، و آن اینكه آیه در نهم ذیحجه در روز عرفه نازل شده است.
ولی این فرضیه صحیح نیست، چون آن وقت این پرسش مطرح است كه در روز نهم ذیحجه چه قضیه مهمی اتفاق افتاد كه كفار از پیروزی بر دین نومید شدند، و دین اسلام كامل گردید؟
نهایت چیزی كه ممكن است گفته شود این است كه منظور از اكمال دین، تعلیم عملی مناسك حج به وسیله رسول خدا بود كه مسلمانان را به حج تمتع دستور داد تا متروك نماند، ولی این توجیه صحیح نیست، چون اكمال دین، به تعلیم چیزی از واجبات دینی اطلاق نمی شود. تا چه رسد كه دین به وسیله آن كامل شده باشد، و افزون بر آن، این احتمال با این بخش از آیه «الیوم یئس الذین كفروا من دینكم» هیچ گونه ارتباطی پیدا نمی كند; چون بین «یأس و نومیدی كفار از پیروزی بر دین» و بین «تعلیم رسول الله حج تمتع را به مسلمان»، هیچ گونه ارتباطی عقلائی وجود ندارد. نومیدی كفار زمانی عقلایی است كه قضیه عظیم، و تحوّل شگرفی در اسلام رخ داده باشد كه باعث نومیدی كفار از غلبه بر دین بشود[2].
4 ـ كفار دائماً نقشه غلبه بر دین اسلام را در سر می پروراندند، و پیروزی بر دین برای آنها به عنوان یك ایده و آرزو مطرح بود[3]، و از اینكه آنها در جنگهای پیاپی شكست خورده بودند، تمام امیدشان به دوره پس از رسول خدا- صلی الله علیه وآله - بود كه با نصب شدن علی - علیه السلام - به خلافت مسلمین توسط رسول خدا- صلی الله علیه وآله - آخرین نقطه های امید كفار تبدیل به یأس شدند، و دین خدا با نصب جانشین رسول خدا و معین شدن رهبری مسلمانان، به اكمال رسید، و بدینسان نعمت خداوند بر امت تمام شد. و آیه با چنین واقعه عظیم و مهم تاریخی اسلام، كه در دوازدهم ذیحجه در روز «غدیر» نازل شد، معنا پیدا می كند، و ارتباط و پیوند هردو بخشی آیه روشن می گردد. و دیگر جای خوف و نگرانی از سوی دشمن وجود ندارد[4]، و مردم از خدا بترسند و عمل و رفتارشان طوری نباشند كه موجب خشم خدا بر آنها بشوند.
5 ـ واقعه غدیر خم، واقعیتی است كه تمام مسلمانان بر آن اتفاق نظر دارند و بسیاری از مورخین آن را به رشته تحریر در آورده اند[5]، و همچنین همه مفسّران و دانشمندان شیعه و نیز جماعت زیادی از علما و مفسّران و محدّثان معروف اهل سنّت معتقدند كه آیه(الیوم اكملت لكم دینكم) در روز 18 ذی الحجه در غدیر خم نازل شده است و در اینجا به برخی از كلمات علماء و مفسران اهل سنت پیرامون آیه فوق و سبب نزول آن اشاره می كنیم:
جلال الدین سیوطی در تفسیر معروف خود، الدرالمنثور در ذیل آیه مورد بحث در ضمن حدیثی نقل می كند:
هنگامی كه پیامبر اسلام- صلی الله علیه وآله -در روز غدیر علی - علیه السلام - را به امامت نصب نمود و آوای ولایت او را سر داد پیك وحی جبرئیل امین آیه (الیوم اكملت لكم دینكم) را آورد[6].
خطیب بغدادی در تاریخ خود نقل می كند:
هركس روز 18 ماه ذی الحجه را روزه بگیرد برای او روزه ی شصت ماه نوشته می شود و آن روز، روز غدیر خم است. وقتی كه پیامبراسلام- صلی الله علیه وآله - دست علی بن ابی طالب را گرفت و فرمود: آیا من ولی و سرپرست مؤمنین نیستم؟ پاسخ دادند: چرا تو ولی مؤمنان هستی ای پیامبر خدا، آنگاه فرمود: هركس من مولای او هستم علی مولای او است، عمر بن الخطاب گفت: به به، آفرین بر تو ای پسر ابوطالب، از هم اكنون تو مولای من و مولای هر مسلمان هستی! پس خدا آیه(الیوم اكملت لكم دینكم) را نازل كرد[7].
ابن مغازلی كه یكی از بزرگان فقهاء و حفّاظ اهل سنت است در كتاب معروف خود به نام «مناقب علی بن ابی طالب(علیه السلام)» كه در میان كتب مناقب امام علی - علیه السلام - بی نظیر و یا كم نظیر است، حدیثی را نقل می كند كه شبیه حدیث سابق است با مختصر تفاوت و اضافات، و با صراحت می گوید: آیه مورد نظر در روز 18 ذی الحجّه روز غدیر خم نازل شده است.
و باز حموینی كه یكی دیگر از علما و دانشمندان اهل سنت است در كتاب معروف خود «فرائد السمطین» با اسناد خود نقل می كند:
رسول خدا- صلی الله علیه وآله - در روز غدیر خم مردم را برای معرفی علی - علیه السلام - فراخواند و دستور داد زیر درختی كه در آنجا بود، از خار و علف پاك نمایند و مردم امر آن حضرت را به جا آوردند، و آن روز مصادف با روز پنجشنبه بود. سپس مردم را فراخواند دست علی - علیه السلام - را گرفت، بالا برد، تا جایی كه مردم سفیدی زیر بغل او را دیدند، هنوز رسول خدا- صلی الله علیه وآله - و علی(علیه السلام)از همدیگر جدا نشده بودند، این آیه نازل شد: (الیوم اكملت لكم دینكم...)، پیامبر فرمود: خداوند بزرگ است، همان خدایی كه آیین خود را كامل و نعمت خود را بر ما تمام كرد و از نبوت و رسالت من و ولایت علی - علیه السلام - راضی و خشنود گشت و سپس فرمود: خداوندا دوستان او را دوست بدار، و دشمنان او را دشمن بدار، یارانش را یاری كن و آنها را كه یاریش نكردند از یاری خویش محروم بدار[8].
از ابوهریره نقل شده: «كسی كه روز هیجده ذی حجه روزه بگیرد بر او ثواب 60 ماه روزه نوشته می شود و این روز، روز غدیر خم است كه رسول خدا- صلی الله علیه وآله - دست علی بن ابی طالب را گرفت و فرمود: آیا من سزاوارتر به مؤمنین نیستم؟ گفتند: بله ای رسول خدا، فرمود: كسی كه من تاكنون مولی و پیشوای او بوده ام، بعد از من علی مولی و پیشوای اوست، در این هنگام عمر جلو آمد به علی(علیه السلام)تبریك گفت (بخّ بخّ)، ای علی تو مولای من و مولای همه ی مسلمین شدی، در این هنگام آیهاكمال نازل شد: (الیوم اكملت لكم دینكم...). این روایت را خطیب بغدادی در تاریخ بغداد[9] و ابن عساكر در تاریخ دمشق[10] و عاصمی در زین الفتی[11] و حاكم حسكانی در شواهد التنزیل[12] و ابن مغازلی در مناقب الامام علی بن ابی طالب(علیه السلام)[13] و... نقل كرده اند. همچنین كسانی چون سیوطی در الدرالمنثور[14] و ابن كثیر در البدایه و النهایه[15] هم این روایت را نقل كرده اند.
در روایت دیگری از ابی سعید خدری نقل شده است: «هنگامی كه آیه فوق نازل شد، پیامبر- صلی الله علیه وآله - فرمود: اللّه اكبر، بر كامل شدن دین و تمام شدن نعمت و راضی شدن پروردگار به رسالت من و ولایت علی ابی طالب بعد از من، پس فرمودند: هركس من مولای او هستم، علی مولای اوست. خداوندا دوست بدار كسانی را كه علی را دوست دارد و دشمن بدار كسانی كه را كه با علی دشمن است، و یاری كن یاری كنندگان علی را، و خوار و ذلیل كن خوار كننده گان او را»[16].
مرحوم علامه امینی بعد از تصریح به اینكه آیه (الیوم اكملت لكم دینكم...) در روز غدیر نازل شده می فرماید: امامیّه قائلند كه این آیه كریمه بعد از آنكه رسول خدا- صلی الله علیه وآله - در غدیر خمّ قرار گرفته بود، درباره نصّ غدیر و ولایت علی بن ابی طالب - علیه السلام - نازل شده است. نصّی كه با الفاظ مفید و صریح و آشكار به گونه ای كه همه ی صحابه آن را شنیدند و فهمیدند و این خبر به هركس رسید... جماعت زیادی از علمای تفسیر و پیشوایان حدیث و حفاظ آثار از اهل سنّت در این مطلب با امامیّه همصدا شده اند[17].
مرحوم امینی تعدادی از علما و مفسران را نام می برد كه تصریح كرده اند آیه «الیوم اكلمت لكم دینكم...» در روز غدیر خم نازل شده است!
بنا بر آنچه گذشت به دست می آید كه آیه اكمال در روز هیجدهم ذیحجه نازل شده است و این آیه نه تنها ارتباطی نزدیك به امامت امام علی - علیه السلام - دارد بلكه تنها با امامت آن حضرت معنا پیدا می كند و رابطه هردو فقره آیه روشن می گردد.
6 ـ امامت چیزی جدایی از دین نیست، دین بدون امامت ناقص است، در این صورت لزوماً باید تعیین امام از سوی پیامبر- صلی الله علیه وآله - به اذن خداوند بشود، و گرنه دین ناقص می ماند; لذا با تعیین و نصب شدن علی به امامت از طرف رسول خدا، دین اسلام كامل گردید.
روایاتی در متون فریقین بیان شده مبنی بر ضرورت وجود امام در هر زمان، از جمله: از معاویه بن ابی سفیان نقل شده كه: پیامبر فرمودند- صلی الله علیه وآله - : «كسی كه بمیرد و امام و پیشوایی نداشته باشد به مرگ جاهلیت مرده است»[18]. حال آنان كه می پندارند امامت جزء دین نیست و دین را بدون امامت كامل می دانند، چگونه این روایت را توجیه می كنند؟ مگر چنین نیست كه پیامبر- صلی الله علیه وآله - مردن بدون داشتن امام و پیشوا را، از نوع مردن جاهلیت و خارج بودن از اسلام می داند؟
عقل هم وجود امام را در هر زمان ضروری می داند; چرا كه خداوند حكیم بندگان خود را سرگردان فرو نمی گذارد تا دچار انحراف شوند[19] درست است كه شریعت و احكام شرعی در زمان حیات رسول گرامی اسلام- صلی الله علیه وآله - به اتمام رسیده است، ولی برای هدایت حكومت اسلامی به سر منزل مقصود و اجرای احكام اسلامی در جامعه، نیاز به امام و پیشوا بعد از پیامبر- صلی الله علیه وآله - ضرورت دارد; چون در غیر این صورت دین به انحراف كشیده خواهد شد و اثری از آن باقی نخواهد ماند.
با این توضیح كه امامت جزء دین است، آیه اكمال تنها با حادثه عظیم و تاریخی «غدیر» معنا پیدا می كند، و در آیه كه سخن از نومیدی كفار و اكمال دین و تمام شدن نعمت بر مسلمانان به میان آمده است، تنها با نصب علی به امامت و رهبری امت اسلامی قابل تفسیر است و دین اسلام با نصب امام علی- علیه السلام- به خلافت و امامت مسلمین از سوی پیامبر به سر حد اكمال رسید، و موجب نومیدی كفار از غلبه بر مسلمین گردید.

[1] . سوره مائده، آیه 3.
[2] . مراجعه كنید به تفسیر المیزان، ج 6، ص 167 ـ 171 .
[3] . سوره بقره، آیه 109.
[4] . مراجعه كنید به تفسیر المیزان، ج 6، ص 176 .
[5] . مسند احمد، ج 32، ص 56، 19302، مؤسسه الرساله، چاپ اول، 1420. زین الفتی، عاصمی، تحقیق باقری محمودی، ج 2، ص 267، مجمع احیاء الثقافه الاسلامی.
[6] . تفسیر الدر المنثور، ج 3، ص 19، ذیل آیه ی 3 سوره ی مائده.
[7] . تاریخ بغداد، ج 8، ص 290.
[8] . انّ النبی(صلی الله علیه وآله) یوم دعا الناس إلی علی فی غدیر خمّ أمر بما كان تحت الشجره من الشوك فقمّ، و ذلك یوم الخمیس، ثمّ دعا الناس إلی علی فأخذ بضبعه فرفعه حتنی نظر النّاس الی بیاض إبطیه، ثمّ لم یتفرّقا حتّی نزلت هذه الآیه «الیوم اكملت لكم دینكم...» فقال رسول اللّه(صلی الله علیه وآله) الله اكبر علی اكمال الدین و إتمام النعمه و رضی الرّب برسالتی و الولایه العلی(علیه السلام). ثمّ قال: اللّهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خدله. ( فرائد السمطین، ج 1، ص 73، باب 12، ح 39، چاپ اول، سال 1398 هـ مطابق 1978 میلادی، ناشر: مؤسسه محمودی، بیروت. لبنان).
[9] . تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، ج 8 ص 290، مكتبه السلفیه.
[10] . تاریخ مدینه دمشق ، ابن عساكر، تحقیق محمد باقر محمودی، ج 2، ص 75 رقم 577 ترجمه امام علی(علیه السلام)، چاپ دوم، 1400.
[11] . زین الفتی، عاصمی، تحقیق محمد باقر محمودی، ،ج 2 ، ص 265، ح 474، مجمع احیاء الثقافه الاسلامی.
[12] . شواهد التنزیل، عبیداللّه بن احمد حاكم حسكانی، تحقیق محمد باقر محمودی، ج 1، ص 203، مجمع احیاء الثقافه الاسلامی، چاپ اول، سال 1411 هـ ق.
[13] . مناقب امام علی بن ابیطالب، ابن مغازلی، تحقیق محمد باقر محمودی، ص 18، ح 24، دار الأضواء.
[14] . الدر المنثور، جلال الدین سیوطی ،ج 3، ص 19، دار الكفر، چاپ دوم، 1409.
[15] . البدایه و النهایه، ابن كثیر، ج 5 ، ص 188، و ج 7 ، ص 363، دارالكتب العلمیه.
[16] . شواهد التنزیل، عبیداللّه بن احمد حاكم حسكانی، تحقیق محمد باقر محمودی، ج 1، ص 201 ، ح 211، مجمع احیاء الثقافه الاسلامی، تحقیق محمودی، چاپ اول، 1411.
[17] . الغدیر، ج 1، ص 230، چاپ پنجم، 1403، بیروت.
[18] . مسند احمد بن حنبل ، ج 28، ص 88 ، ح 16876، مؤسسه الرساله، چاپ اول ، 1419، صحیح ابن حنبل ، ج 10 ، ص 434، ح 4573، مؤسسه الرساله ، چاپ دوم ، 1414.و مسند ابی یعلی موصلی، تحقیق حسن سلیم أسد، ج 13، ص 366 ، ح 7375، دار المأمون للتراث، چاپ اول ، 1409.
[19] . كشف المراد ، علامه حلی، چاپ دوم، ص 388. و شرح المقاصد، تفتازانی، ج 5، ص233. قم ، شریف رضی، چاپ اول، 1409.
پنج شنبه 4 / 7 / 1392برچسب:, :: 1:41 :: نويسنده : محمدحسین

تفسیر آیه ی 67 سوره مائده ( آیه ی ابلاغ )

آیه ی 67 سوره مائده ( آیه ی ابلاغ )

 

« یا ایها الرسول بلّغ ما انزل الیک من ربّک  و ان لم تفعل فما بلغت الرسالته وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ»

 

.می گویند طبق این آیه خداوند به پیامبر امر کرده است که ولایت و امامت علی بن ابیطالب را به مردم ابلاغ کند و اگر این کار را نکند انگار کلّ رسالتش را ابلاغ نکرده است و در این ابلاغ نباید بترسد زیرا خداوند او را محفوظ می دارد.



جواب:از اول سوره مائده که نگاه می کنیم بحث اهل کتاب مطرح است. بحث از ولایت آنها و نهی از اتخاذ ولایت آنها، و معرفی کردن دایره ی ولایت برای مؤمنین.و تا اینجا سوره، جوی را نشان می دهد که احتمالاً در شرایطی بخاطر بعضی مصلحت ها پیامبر خدا، تبلیغ بعضی از مسائل مربوط به اهل کتاب را به تأخیر انداخته باشد. یعنی حالتی در جامعه ایمانی بوده، و تهاجماتی موجود بوده است؛ که پیامبر به خاطر بعضی مصلحت ها، مقداری از دعوت در این زمینه را به تأخیر انداخته باشد. بعد از اینکه خدا، تا اینجای سوره قاطعانه خصوصیات اهل کتاب را توضیح می دهد؛ خطاب به پیامبر می فرماید:"بلغ ما انزل الیک من ربک". آنچه از طرف صاحبت بر تو نازل شده است را آگاهانه و با تمام قاطعیت اعلام کن. "ما انزل الیک من ربک" چندین بار در سوره ی مائده تکرار شده است و با هیچ دلیل و مدرکی نمی توان ثابت کرد که مراد از آن متن قرآن نیست. یعنی آنچه از قرآن راجع به این موضوع (اهل کتاب) بر تو وارد شده است را ابلاغ کن. "و ان لم تفعل فما بلغت الرسالته"  که اگر این کار را انجام ندهی مثل این است که کل رسالتت را انجام نداده باشی.چرا؟ چون رسالت پیامبر ناظر بر دو دسته بود 1- مشرکین- 2- اهل کتاب، که خصوصیات مشرکین را هم داشته اند ولی چون منسوب به یکی از ادیان الهی بودند این وصف، لقب آنها شده بود.


برخورد پیامبر در مکه با مشرکین است و در مدینه با اهل کتاب. می دانیم که در مکه، مسئولیتش را کامل ادا نموده است اما در مدینه اگر قرار باشد بخاطر بعضی مصلحت ها این قسمت از رسالتش را کامل ادا نکند مثل این است که کل رسالتش را انجام نداده باشد. و بعد:

« وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ ».

و خدا تو را تا پایان رسالتت از هر گونه خطری مصون می دارد و خدا قوم کافر را هدایت نمی بخشد.



 بعد از آیه ی «بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ» آیه ی بعدی این طور شروع می شود :

«قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ».از لحاظ قواعد زبان عربی تمام جاهائی که می توان دو جمله را به یکدیگر عطف کرد؛ چه جملاتی که باید واو عطف در بین آنها بیاید و چه جملاتی که برای عطف نیاز به واو عطف ندارند، با استدلال قاطع و نمونه و شواهد فراوان در علم بلاغه، تنظیم و تعیین شده است. در این جا مابین این جمله و جمله ی قبل، با حرف عطف واو، ارتباط برقرار نشده است و آن به این دلیل است:یکی از صوری که مجاز هستیم حرف عطف بکار نبریم این است که اتصال کامل بین جمله اول و جمله دوم برقرار باشد به نحوی که جمله دوم، به عبارت دیگر، عین جمله اول باشد. « مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ » (مائده 67) چه بگویم؟ بگو :

 

« قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لَسْتُمْ عَلَى شَیْءٍ حَتَّىَ تُقِیمُواْ التَّوْرَاةَ وَالإِنجِیلَ وَمَا أُنزِلَ إِلَیْکُم مِّن رَّبِّکُمْ »(مائده 68) 

 

ای اهل کتاب شما بر هیچ اساس و بنیادی نیستید مگر اینکه تورات و انجیل و "ما انزل الیکم من ربک" که همان قرآن است را اجرا کنید."و لیزیدن کثیراً منهم ما انزل الیک من ربک طغیاناً و کفراً" ای پیامبر فکر نکنی بعد از اینکه تو اعلام نمودی و تبلیغ کردی، همه ی آنها امر تو را می پذیرند؛ چونکه خیلی از مسائلی که از طرف خدایت بر تو نازل شده است موجب ازدیاد طغیان و کفر آنها می شود."فلا تأس علی القوم الکافرین"پس تو هم به نسبت موضع قوم کافرین، متأسف مباش.



 حال به تفسیری که از آیه ی 67 می کنند دقت کنید. می گویند: « مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ » اعلام امامت علی بن ابیطالب است حال این تفسیر را به آیه ی68 تسری می دهیم: ای اهل کتاب، شما بر هیچ اساس و بنیادی نیستید مگر اینکه تورات و انجیل را اجرا کنید و به دنبال امامت علی بن ابیطالب باشید. و خیلی از آنها (اهل کتاب) ولایت علی بن ابیطالب باعث ازدیاد طغیان و کفرشان می شود.


 نکته ای در مورد شان نزول:در این مورد و موارد دیگر اشاره به شأن نزول آیه می کنند. لازم است نکاتی را راجع به شأن نزول برایتان بگویم. اول اینکه اکثریت قریب به اتفاق شأن نزولها دارای درجه ی صحت در اسناد حدیثی نیستند. دوم اینکه اگر قرار باشد ما قرآن را ببندیم و با استفاده از شأن نزول از آن آگاهی یابیم و تا شأن نزولی نباشد که معنی آیه ای را برایمان روشن کند؛قرآن برایمان قابل فهم نباشد،پس در واقع باید خداوند هم وعده ی حفظ این کتاب را داده باشد و هم وعده ی حفظ آن شأن نزولها را.بنابراین اگر سیوطی یا فلان عالم شیعی نمی بود که شأن نزولها را برای ما جمع آوری و مکتوب کند؛ در واقع باید امروزه قرآن قابل فهم نمی بود.حال فرض کنید من در جائی هستم که یک جلد قرآن به همراه دارم اما کتاب شأن نزولهای سیوطی را به همراه ندارم،آیا محکوم به فهم نکردن قرآن هستم؟.آخر کی فهم قرآن متکی بر شأن نزولهاست؟ شأن نزولهائی که برای فهم قرآن مفید است از خود قرآن فهم می گردد.


اول تا آخر سوره مائده را خوب بخوانید متوجه نحوه ی بیان و حال و هوای بحث و مطالبی که می گوید می شوید و آنگاه متوجه می شوید که این سوره درچه جوی نازل شده است و چه شرایطی فراهم بوده که این دستورات آمده است. مضمون این سوره عبارت است از: بحث اهل کتاب و مدینه و آیه های طولانی و جدل و نزاع با اهل کتاب و نفی اینکه شما هیچ اساس و بنیادی ندارید و اعلام اینکه شما ظالم و فاسق هستید و از مسیر ما انزل الله خارج شده اید. این مطالب خیلی مهم هستند که باید از طرف پیامبر به تمام امتش ابلاغ شود. حال اگر پیامبر به خاطر بعضی مصلحت ها آنرا به تأخیر انداخته است خداوند روی به او می نماید: که تو حق نداری اعلام موضعِ حق را در این زمینه، به تأخیر اندازی، تو باید برنامه ی حق را اجرا کنی و هر چه پیش آید تو مسئول عواقب آن نخواهی بود:« بلغ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ چه بگویم؟:« قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لَسْتُمْ عَلَى شَیْءٍ ». بلغ این است.قاطعانه ترین دلیل هم همان است که بین این دو جمله واو عطف وجود ندارد اگر وجود داشت می شد گفت: آنچه نازل شده است را بگو و به اهل کتاب هم بگو

.
به عبارت ساده تر می گوید: تبلیغ کن بگو « یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لَسْتُمْ عَلَى شَیْءٍ ».

 
پنج شنبه 4 / 7 / 1392برچسب:, :: 1:39 :: نويسنده : محمدحسین
« یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ وَ إِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ »
اى پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملاً (به مردم) برسان! و اگر نکنى، رسالت او را انجام نداده‏اى! خداوند تو را از (خطرات احتمالى) مردم، نگاه مى‏دارد؛ و خداوند، جمعیّت کافران (لجوج) را هدایت نمى‏کند.

 
سوره مائده آیه 67 : « یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ وَ إِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ »

ترجمه :

اى پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملاً (به مردم) برسان! و اگر نکنى، رسالت او را انجام نداده‏اى! خداوند تو را از (خطرات احتمالى) مردم، نگاه مى‏دارد؛ و خداوند، جمعیّت کافران (لجوج) را هدایت نمى‏کند.

۳ نکته را در ابتدا باید تذکر داد :

۱- ابلاغی که در این آیه شریفه دستور به بیانش، شده است ، از نظر اهمیت ، مساوی یا باارزش تر از 23 سال نبوت پیامبر است زیرا در آیه بیان شده : اگر این کار صورت نگیرد، انگار که پیامبر در طول این 23 سال هیچ انجام نداده چراکه نیاورده فَمَا بَلَّغْتَ هذَا التّبْلیغ ، بلکه آورده رسالتت را به پایان نرسانده ای « وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ »

۲- این تبلیغ هرچه که بود ، در دل پیامبر ایجاد دلهره هایی نموده ، تا آنجاکه خداوند وعده ایمنی از آن ترس را ، به پیامبر (ص) اعلام میدارد « وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ »

۳- در آیه آمده « أُنزِلَ » که فعل ماضی است و معلوم مینماید مطلبی نازل شده بود(مدتی قبل از نزول این آیه) و پیامبر(ص) اعلان آن را مدتی به تأخیر انداخته بودند، تا روز مناسبی از سوی خداوند اعلام گردد، که سرانجام، زمان موعود فرا رسید و با فِعل امر « بَلِّغْ » بیان گشت، بلکه در آیه اخطاری بیان شد که، ای پیامبر اگر این مأموریت را انجام ندهی در واقع به رسالتت عمل ننموده ای در حالیکه در سایر آیات که در مناسبتهای مهم دیگر نازل شده بودند دستورات، بسیار مُلایمتر بیان میشد

یا علی(ع)
دو شنبه 30 / 6 / 1392برچسب:, :: 18:31 :: نويسنده : محمدحسین

گزیده خطبه غدیر

متن عربی

اَلْحَمْدُلِلَّهِ الَّذى عَلا فى تَوَحُّدِهِ وَدَنا فى تَفَرُّدِهِ وَجَلَّ فى سُلْطانِهِ وَعَظُمَ فى اَرْكانِهِ، وَاَحاطَ بِكُلِّ شَىْ‏ءٍ عِلْماً وَ هُوَ فى مَكانِهِ وَ قَهَرَ جَميعَ الْخَلْقِ بِقُدْرَتِهِ وَ بُرْهانِهِ، حَميداً لَمْ يَزَلْ، مَحْموداً لايَزالُ (وَ مَجيداً لايَزولُ، وَمُبْدِئاً وَمُعيداً وَ كُلُّ أَمْرٍ إِلَيْهِ يَعُودُ). ا••بارِئُ الْمَسْمُوكاتِ وَداحِى الْمَدْحُوّاتِ وَجَبّارُالْأَرَضينَ وَالسّماواتِ، قُدُّوسٌ سُبُّوحٌ، رَبُّ الْمَلائكَةِ وَالرُّوحِ، مُتَفَضِّلٌ عَلى جَميعِ مَنْ بَرَأَهُ، مُتَطَوِّلٌ عَلى جَميعِ مَنْ أَنْشَأَهُ يَلْحَظُ كُلَّ عَيْنٍ وَالْعُيُونُ لاتَراهُ. كَريمٌ حَليمٌ ذُوأَناتٍ، قَدْ وَسِعَ كُلَّ شَىْ‏ءٍ رَحْمَتُهُ وَ مَنَّ عَلَيْهِمْ بِنِعْمَتِهِ.

ترجمه

ستايش خداى راسزاست كه در يگانگى‏اش بلند مرتبه و در تنهايى‏اش به آفريدگان نزديك است؛ سلطنتش پرجلال و در اركان آفرينش‏اش بزرگ است. ب‏آن‏كه مكان گيرد و جابه ‏جا شود، بر همه چيز احاطه دارد و بر تمامى آفريدگان به قدرت و برهان خود چيره است.همواره ستوده بوده و خواهد بود و مجد و بزرگىِ او را پايانى نيست. آغاز و انجام از او و برگشت تمامى امور به سوى اوست. اوست آفريننده آسمان‏ها و گستراننده زمين‏ها و حكمران آن‏ها. دور و منزه از خصايص آفريده‏هاست و در منزه‏بودن خود نيز از تقديس همگان برتر است. هموست پروردگار فرشتگان و روح؛ افزونى‏بخش آفريده‏ها و نعمت ده ايجاد شده‏هاست. به يك نيم نگاه ديده‏ها را ببيند و ديده‏ها هرگز او را نبينند. كريم و بردبار و شكيباست. رحمت‏اش جهان‏شمول است و عطايش منّت‏گذار.

رخداد غدير خم

از آغاز ذی القعده سال دهم هجری که مقارن با آخرین سال زندگانی پیامبر بود به تمام مناطق مسلمان نشین و طوائف و قبائل مسلمان عربستان خبر داد كه وی در این ماه به مكه معظمه خواهد رفت و مراسم عمره و حج را به جای خواهد آورد و بدین ترتیب بزرگترین اجتماع مسلمانان شکل گرفت، که معروف به حجة‌الوداع است .با پايان حج محمد به سرعت دستور حركت جهت اجتماع در غدير خم را دادند حتی دوازده هزار از اهل يمن - كه برای رفتن به وطن خود بايد مسير ديگری را می‏رفتند - به دستور او با كاروان مسلمانان همراه شدند :در ميان راه مكه و مدينه در غدير خم، آیه قرآن نازل گرديد ای پيامبر! آن چه را از سوی پروردگارت بر تو نازل شده (به مردم) برسان. اگر اين كار را نكنی، رسالت الهی را به انجام نرسانده‏ای و خداوند از مردم نگاه‏ات خواهد داشت.

 

آیا حضرت علی علیه السلام معتقد به امامت خویش بودند؟

 
يكي از شبهاتي كه وهابي‌ها دایم آن را بر زبان مي‌آوردند، اين است كه حضرت علی علیه السلام خودش را امام نمي دانسته است، چرا شما شيعيان، كاسه‌هاي داغ‌تر از آش شده‌ايد و ادعاي امامت آن حضرت را مي‌كنيد؟

در جواب مي‌گوييم: مطرح كردن چنين شبهاتي، نشان گر جهل و عدم آگاهي آن‌ها به روايات و سيره امير المومنين عليه السلام است. اگر آن‌ها به خودشان زحمت مي‌دادند و كمي تحقيق مي‌كردند، هرگز چنين شبهه‌ای را مطرح نمي‌كردند. از آن‌جايي كه وهابي‌ها بيشتر نهج البلاغه را معيار و ملاك قرار داده‌اند، ما به اختصار به چند روايت از كتاب‌های اهل سنت و از نهج البلاغه، بسنده مي‌كنيم.
1ـ ولايت ويژه آل محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم) است

بعد از آن كه صحابه رسول خدا بر عثمان شوريده و او را كشتند و با حضرت علی علیه السلام بيعت كردند، امام خطبه خواندند و در بخشي از آن فرمودند:

لا يُقَاسُ بِآلِ مُحَمَّد ( صلي الله عليه وآله وسلم ) مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ أَحَدٌ وَ لا يُسَوَّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ أَبَداً هُمْ أَسَاسُ الدِّينِ وَ عِمَادُ الْيَقِينِ إِلَيْهِمْ يَفِيءُ الْغَالِي وَ بِهِمْ يُلْحَقُ التَّالِي وَ لَهُمْ خَصَائِصُ حَقِّ الْوِلايَةِ وَ فِيهِمُ الْوَصِيَّةُ وَ الْوِرَاثَةُ .

كسى را با خاندان رسالت عترت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نمي شود مقايسه كرد، و آنان كه پرورده نعمت هدايت اهل بيت پيامبرند با آنان برابر نخواهند بود.

عترت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) اساس دين، و ستون هاى استوار يقين مي باشند، شتاب كننده، بايد به آنان باز گردد، و عقب مانده، بايد به آنان بپيوندد . ولايت حق مسلم آل محمد است ، و اين ها وصى و وارث رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم هستند .


2 . الآن حق به حقدار رسيد.

الْآنَ إِذْ رَجَعَ الْحَقُّ إِلَى أَهْلِهِ وَ نُقِلَ إِلَى مُنْتَقَلِهِ.

نهج البلاغة عبده،ج1،ص30. نهج البلاغة( صبحي الصالح )،الخطبة2،ص47. شرح نهج البلاغة ابن أبي الحديد،ج1،ص139. ينابيع المودة،قندوزي حنفي،ج3،ص449.

و هم اكنون با قبول ولايت من، حق به حق دار رسيد، و حقيقت به جايگاه اصلي خود منتقل گشت.

يعني تا به حال، حق مرا غصب كرده بوديد و به كساني داده بوديد كه حقشان نبود و لياقت اين مقام را نداشتند.


3 ـ على خلافت را حق مسلم خويش مى دانست

و در خطبه 6 نهج البلاغه مى فرمايد:

فَوَاللَّهِ مَا زِلْتُ مَدْفُوعاً عَنْ حَقِّي مُسْتَأْثَراً عَلَيَّ مُنْذُ قَبَضَ اللَّهُ نَبِيَّهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ حَتَّى يَوْمِ النَّاسِ هَذَا .

به خدا سوگند مرا همواره از حق خويش محروم ساختند و از هنگام وفات رسول خدا تا امروز حق مرا باز داشتند .


4 . علي عليه السلام خلفاء را غاصب مي‌داند :

روايت بسياري از زبان حضرت علی علیه السلام موجود است كه مي‌فرمايد: " خلافت را از من غصب كردند " . آن حضرت در نامه‌اي به برادرش عقيل مي‌نويسد:

قَدْ أَجْمَعُوا عَلَى حَرْبِي كَإِجْمَاعِهِمْ عَلَى حَرْبِ رَسُولِ اللَّهِ ص قَبْلِي فَجَزَتْ قُرَيْشاً عَنِّي الْجَوَازِي فَقَدْ قَطَعُوا رَحِمِي وَ سَلَبُونِي سُلْطَانَ ابْنِ أُمِّي.

همانا آنان ( قريش ) در جنگ با من متّحد شدند آن گونه كه پيش از من در نبرد با رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلم) هماهنگ بودند ، خدا قريش را به كيفر زشتى هايشان عذاب كند ، آن ها پيوند خويشاوندى مرا بُريدند ، و حكومت فرزند مادرم پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) را از من ربودند .
نهج البلاغة ، نامه 36 .

و در روايت ديگر مي‌فرمايد :

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَعْدِيكَ عَلَى قُرَيْش وَ مَنْ أَعَانَهُمْ فَإِنَّهُمْ قَطَعُوا رَحِمِي وَ صَغَّرُوا عَظِيمَ مَنْزِلَتِيَ وَ أَجْمَعُوا عَلَى مُنَازَعَتِي أَمْراً هُوَ لِي .
نهج البلاغه ، خطبه 172 و شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد ، ج 4، ص104.

بار خدايا از قريش و تمامى كسانى كه ياريشان كردند به پيشگاه تو شكايت مى كنم ؛ زيرا قريش پيوند خويشاوندى مرا قطع كردند و مقام و منزلت بزرگ مرا كوچك شمردند و در ربودن حقي كه براي من بود ، با يكديگر هم داستان شدند .

ابن قتيبه مي‌نويسد :

أخذتم هذا الأمر من الأنصار ، واحتججتم عليهم بالقرابة من النبي صلى الله عليه وسلم ، وتأخذونه منا أهل البيت غصبا ؟
الامامة والسياسة بتحقيق الزيني، ج 1، ص 18.

شما اين امر را (خلافت را ) از نصار گرفتيد و در مقابل آن‌ها احتجاج به خويشاوندي با پيامبر كرديد ؛ اما همان را از ما اهل بيت غاصبانه گرفتيد .

اگر قرار باشد مسأله خلافت منوط به خويشاوندي باشد ، ما اهل بيت از همه شما به پيامبر نزديك‌تر هستيم .

همچنين ابن أبي الحديد مي‌نويسد :

اللهم أخز قريشا فإنّها منعتني حقى ، وغصبتني أمرى .
شرح نهج البلاغة ، ابن أبي الحديد ، ج9 ، ص306 .

خداوندا ! قريش را ذليل و خوار فرما ؛ چون آنان حقم را گرفتند و حقم را غصب كردند .

فجزى قريشا عنى الجوازى ، فإنهم ظلموني حقى ، واغتصبوني سلطان ابن أمي.

[خداوندا ] قريش را كه به من ظلم و حقم را غصب كردند ، مجازات كن . آنان فرماندهي و امامت فرزند مادرم را به ناحق گرفتند .
شرح نهج البلاغة ، ج 9 ، ص306.

و در روايت ديگري مي‌فرمايد :

أما بعد فإنه لما قبض الله نبيه صلى الله عليه وآله وسلم قلنا نحن أهله وورثته وعترته وأولياؤه دون الناس ، لا ينازعنا سلطانه أحد ، ولا يطمع في حقنا طامع ، إذ انبرى لنا قومنا ، فغصبونا سلطان نبينا ، فصارت الامرة لغيرنا وصرنا سوقة يطمع فينا الضعيف ، ويتعزز علينا الذليل ، فبكت الأعين منا بذلك ، وخشنت الصدور ، وجزعت النفوس . وأيم الله ، لولا مخافة الفرقة بين المسلمين ، وأن يعود الكفر ويبور الدين لكنا على غير ما كنا لهم عليه .
شرح نهج البلاغة ، ج 1 ، ص 308 و 307 .

چون رسول خدا از اين دنيا رخت بر بست ، گفتم : ما خاندان او و عترت و وارثان او هستيم نه ديگران ،‌ و در امر جانشين وي ، كسي را ياراي جنگيدن با ما نيست ، و هيچ كس نبايد در آن چه حق ما است طمع ورزد ؛ اما پس از آن كه خويشان و نزديكان ما از ما دور شدند ، جانشيني پيامبر را غصب كردند و سر رشته امور به دست ديگري افتاد و آن گونه ضعيف شديم كه هر كسي درباره حق ما طمع مي‌كرد و آدم‌هاي پست و ذليل ، عزت فروشي مي‌كردند ؛ چشمان ما اشك ريز شد و سينه‌ها خشن گرديد و ناله‌ها بلند شد . قسم به خدا كه اگر ترس از دو دستگي و اختلاف بين مسلمانان نبود ، و اين كه كفار مسلط شوند و دين نابود شود ، به گونه ديگري رفتار مي‌كردم .

ابن عبد البر در الاستيعاب ، روايت را اين‌گونه نقل مي‌كند :

لما خرج طلحة والزبير كتبت أم الفضل بنت الحارث إلى علي بخروجهم فقال علي [ عليه السلام ] العجب لطلحة والزبير إن الله عز وجل لما قبض رسوله صلى الله عليه وسلم قلنا نحن أهله وأولياؤه لا ينازعنا سلطانه أحد فأبى علينا قومنا فولوا غيرنا وأيم الله لولا مخافة الفرقة وأن يعود الكفر ويبوء الدين لغيرنا فصبرنا على بعض الألم ثم لم نر بحمد الله إلا خيرا ثم وثب الناس على عثمان فقتلوه ثم بايعوني ولم استكره أحدا وبايعني طلحة والزبير ولم يصبرا شهرا كاملا حتى خرجا إلى العراق ناكثين اللهم فخذهما بفتنتهما للمسلمين .
الاستيعاب - ابن عبد البر - ج 2 - ص 497 – 498 .

پس از آن كه طلحه و زبير عهد شكني كردند و به گروه دشمنان حضرت علي (عليه السلام) پيوستند ، ام الفضل دختر حارث نامه‌اي به حضرت علي عليه السلام نوشت و آن حضرت را آگاه كرد . حضرت علي عليه السلام فرمود :

از طلحه و زبير تعجب مي‌كنم ؛ زيرا پس از وفات پيامبر خدا ( صلي الله عليه وآله وسلم ) گفتيم : ما خاندان و سر پرست امور هستيم ، و كسي نبايد در اين امر با ما مخالفت كند ؛ ولي خويشان ما سر پيچي و كوتاهي كردند و ديگران را بر ما ترجيح دادند ، به خدا قسم كه اگر ترس از تفرقه مسلمانان و بازگشت كفّار و نابود شدن دين نبود طوري ديگري برخورد مي كرديم . بر سختي‌ها صبر كرديم كه به لطف خدا براي خير بود .


5 ـ اعراض مردم براى على (ع) غير قابل باور بود

و در نامه خود به مردم مصر مى نويسد :

فَوَاللَّهِ مَا كَانَ يُلْقَى فِي رُوعِي وَ لا يَخْطُرُ بِبَالِي أَنَّ الْعَرَبَ تُزْعِجُ هَذَا الْأَمْرَ مِنْ بَعْدِهِ ص عَنْ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ لا أَنَّهُمْ مُنَحُّوهُ عَنِّي مِنْ بَعْدِهِ فَمَا رَاعَنِي إِلَّا انْثِيَالُ النَّاسِ عَلَى فُلَان يُبَايِعُونَهُ فَأَمْسَكْتُ يَدِي حَتَّى رَأَيْتُ رَاجِعَةَ النَّاسِ قَدْ رَجَعَتْ عَنِ الْإِسْلَامِ يَدْعُونَ إِلَى مَحْقِ دَيْنِ مُحَمَّد ص فَخَشِيتُ إِنْ لَمْ أَنْصُرِ الْإِسْلَامَ وَ أَهْلَهُ أَنْ أَرَى فِيهِ ثَلْماً أَوْ هَدْماً تَكُونُ الْمُصِيبَةُ بِهِ عَلَيَّ أَعْظَمَ مِنْ فَوْتِ وِلايَتِكُمُ الَّتِي إِنَّمَا هِيَ مَتَاعُ أَيَّام قَلَائِلَ يَزُولُ مِنْهَا مَا كَانَ كَمَا يَزُولُ السَّرَابُ أَوْ كَمَا يَتَقَشَّعُ السَّحَابُ فَنَهَضْتُ فِي تِلْكَ الْأَحْدَاثِ حَتَّى زَاحَ الْبَاطِلُ وَ زَهَقَ وَ اطْمَأَنَّ الدِّينُ وَ تَنَهْنَهَ
نهج البلاغة ، نامه شماره 62 ، كتابه إلى أهل مصر مع مالك الأشتر لمّا ولاه إمارتها ، شرح نهج البلاغه ، ابن أبي الحديد ، ج 6 ، ص95 و ج17 ، ص151 و الإمامة والسياسة ، ابن قتيبه الدينوري ، ج 1 ، ص133 بتحقيق الدكتور طه الزيني ، ط مؤسسة الحلبي القاهرة .

به خدا سوگند باور نمى كردم و به ذهنم خطور نمى كرد كه ملت عرب اين چنين به توصيه هاى رسول اكرم پشت و پا زده و خلافت را از خاندان رسالت دور سازد ، تنها نگرانى من ، روى آوردن بدون حساب مردم به طرف اولی بود ؛ ولى من زير بار اين چنين بيعتى كه شاخصه هاى دينى نداشت نرفتم ، تا آن جا كه ديدم گروهى ، از اسلام برگشته و براى نابودى دين محمد ( صلى الله عليه وآله وسلم ) كمر همت بسته اند و ترسيدم اگر به يارى اسلام و مسلمانان بر نخيزم ، بايد شاهد رخنه جبران ناپذيرى در دين باشم و يا نابودى آن را نظاره كنم ، كه اين مصيبت بر من دشوارتر از رها كردن حكومت بر شماست كه كالاى چند روزه دنياست ، و به زودى ايّام آن مى گذرد چنان كه سراب ناپديد شود ، و يا چونان پاره هاى ابر كه زود پراكنده مى گردد.

پس در ميان آن همه آشوب و غوغا بپا خواستم تا آن كه باطل از ميان رفت ، و دين استقرار يافته و آرام شد .
 
یک شنبه 29 / 6 / 1392برچسب:, :: 17:51 :: نويسنده : محمدحسین

بسم الله الرحمن الرحیم

یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرِینَ (مائده ۶۷)

اى پیامبر! آنچه را از سوى پروردگارت به تو نازل شده است (در مورد ولایت و جانشینى حضرت على) اعلام کن واگر چنین نکنى، رسالت الهى را نرسانده‏ اى و (بدان که) خداوند تو را از (شرّ) مردم (و کسانى که تحمّل شنیدن این پیام مهم را ندارند) حفظ مى‏ کند. همانا خداوند گروه کافران را هدایت نمى‏ کند.

ولایت مولا 300x225 یک آیه ، یک تفسیر شماره 15 : آیات ولایت (2)

 تفسیر نور (حجت الاسلام و المسلمین قرائتى)‏

نکته ‏ها:

این آیه به دلایلى که خواهد آمد مربوط به جانشینى حضرت على‏ علیه السلام و نصب او به ولایت در غدیر خم به هنگام برگشت پیامبر اکرم‏ صلى الله علیه وآله از سفر حج در سال دهم هجرى است. جالب اینکه این آیه در میان دو آیه‏ اى قرار گرفته که مربوط به اقامه کتاب آسمانى است و شاید اشاره به این باشد که میان رهبر معصوم و اقامه‏ ى کتاب آسمانى، پیوند محکمى برقرار است. آرى، امام است که مى‏ تواند کتاب آسمانى را به پا دارد و این کتاب خداست که مى ‏تواند امام واقعى را معرّفى کند.

همه‏ ى مفسّران شیعه به اتکاى روایات اهل بیت علیهم السلام و نیز بعضى از مفسّران اهل‏ سنت به عنوان یکى از مصادیق، آیه را مربوط به نصب حضرت على‏ علیه السلام در غدیر خم به ولایت و امامت دانسته‏ اند.(۱) جالب آنکه صاحب تفسیر المنار از مسند احمد و ترمذى و نسائى و ابن ماجه، حدیثِ «مَن کنتُ مولاه فعلىّ مولاه» را با سند صحیح و موثّق بیان کرده است و سپس با دو جمله به خیال خود در آن تشکیک نموده است: اوّل اینکه مراد از ولایت، دوستى است. (غافل از آنکه دوستى نیاز به بیعت گرفتن و تبریک گفتن و آن همه تشریفات در غدیر خم نداشت) دوّم آنکه اگر حضرت على ‏علیه السلام امام و رهبر بعد از رسول اکرم ‏صلى الله علیه وآله بود، چرا فریاد نزد و ماجراى نصب خود را در غدیر نگفت؟! (غافل از آنکه در سراسر نهج ‏البلاغه و کلمات حضرت على‏ علیه السلام ناله‏ ها و فریادها مطرح است، ولى صاحب المنار گویا آن ناله ‏ها و فریادها را نشنیده است.(۲)

در تمام قرآن تنها در این آیه است که پیامبر اکرم ‏صلى الله علیه وآله نسبت به کتمان پیام، تهدید شده که اگر نگویى، تمام آنچه را که در ۲۳ سال رسالت گفته ‏اى هدر مى‏ رود. پس باید دید چه پیام مهمى است که این گونه بیان مى‏ شود؟

پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله به حضرت على‏ علیه السلام فرمود: «لو لم‏ابلغ ما اُمرت به من ولایتک لحبط عملى» اگر آنچه درباره ولایت تو است به مردم نرسانم تمام اعمال من محو مى‏ شود.(۳)

در این آیه چند نکته است که جهت‏ گیرى محتوایى آن را روشن مى‏ کند:

۱- سوره مائده، در اواخر عمر شریف پیامبر نازل شده است.

۲- در این آیه، بجاى «یا أیّها النّبى»، تعبیر «یا أیّها الرّسول» آمده است، که نشانه‏ ى یک رسالت مهم است.

۳- به جاى فرمان «أبلغ»، فرمان «بَلّغ» آمده که نشانه‏ ى ابلاغ قطعى و رسمى و مهم است.

۴- پیامبر نسبت به نرساندن یک پیام مهم تهدید شده که اگر نگوید، همه‏ ى زحماتش به هدر مى‏ رود.

۵ – رسول خدا صلى الله علیه وآله از عواقب کارى هراس دارد که خداوند او را دلدارى مى ‏دهد که ما تو را از شر مردم نگه مى‏ داریم.

۶- پیامبر، از جان خود نمى‏ ترسد. زیرا در روزگار تنهایى که با بت‏ها مبارزه مى‏ کرد و در جنگ‏ها که با مشرکین درگیرى نظامى داشت، از خطرها نمى ‏ترسید. (در حالى که سنگباران مى‏ شد، و یارانش شکنجه مى‏ شدند، حالا در اواخر عمر و در میان این همه یار بترسد؟!)

۷- در آیه، پیامى است که به لحاظ اهمیّت، با همه پیام‏ هاى دوران نبوّت و رسالت، برابر است که اگر این پیام به مردم نرسد، گویا همه‏ ى پیام‏ ها محو مى ‏شود.

۸ – محتواى پیام، باید مسأله‏ اى اساسى باشد، وگرنه در مسائل جزئى و فردى، این همه تهدید و دلدارى لازم نیست.

۹- پیام آیه، مربوط به توحید و نبوّت و معاد نیست، چون این اصول، در روزهاى اوّل بعثت در مکّه بیان شده و نیازى به این همه سفارش در اواخر عمر آن حضرت ندارد.

۱۰- پیام آیه، مربوط به نماز، روزه، حج، زکات، خمس وجهاد هم نیست، چون اینها در طول ۲۳ سال دعوت پیامبر بیان شده و مردم نیز به آن عمل کرده‏ اند و هراسى در کار نبوده است.

پس، محتواى این پیام مهم که در اواخر عمر شریف پیامبرصلى الله علیه وآله نازل شده چیست؟

روایات بسیارى از شیعه و سنّى، ما را از تحیّر نجات داده و راه را نشان مى ‏دهد. روایات مى‏ گوید: آیه مربوط به هجدهم ذی حجه سال دهم‏ هجرى در سفر حجةالوداع پیامبر اسلام است، که آن حضرت در بازگشت به سوى مدینه، در مکانى به نام «غدیر خم» به امر الهى فرمان توقّف داد و همه در این منطقه جمع شدند. مکانى که هم آب و درخت داشت و در گرماى حجاز، کارساز بود و هم محلّ جداشدن کاروان‏ هاى زائران مکّه بود و اهل یمن، عراق، شام، مدینه و حبشه از هم جدا مى‏ شدند.

در آنجا، پیامبر خدا در میان انبوه یاران، بر فراز منبرى از جهاز شتران قرار گرفت و خطبه‏ اى طولانى خواند. ابتداى خطبه، توحید، نبوّت و معاد بود که تازگى نداشت. سخن تازه از آنجا بود که پیامبر، خبر از رحلت خود داد و نظر مسلمانان را نسبت به خود جویا شد. همه نسبت به کرامت و عظمت و خدمت و رسالت او در حد اعلا اقرار کردند. وقتى مطمئن شد که صدایش به همه‏ ى مردم، در چهار طرف مى‏ رسد، پیام مهم خود را نسبت به آینده بیان کرد. و فرمود: «من کنت مولاه فهذا علىّ مولاه» هر که من مولاى اویم، این علىّ مولاى اوست و بدین وسیله جانشینى حضرت على‏ علیه السلام را براى پس از خود به صراحت اعلام داشت. امّا پس از وفاتش، وقتى حضرت زهراعلیها السلام به در خانه‏ هاى مردم مى‏ رفت و مى‏ گفت: مگر نبودید و نشنیدید که رسول خدا در غدیر خم چه فرمود؟ مى‏ گفتند: ما در غدیر خم، در فاصله دورى بودیم و صداى پیامبر را نمى‏ شنیدیم!! اللّه اکبر از کتمان، از ترس، از بى‏ وفایى و از دروغ گفتن به دختر پیامبر خدا.

آرى، مردم با دو شاهد، حقّ خود را مى‏ گیرند، ولى حضرت على علیه السلام با وجود ده‏ها هزار شاهد، نتوانست حقّ خود را بگیرد. امان از حبّ دنیا، حسادت و کینه ‏هاى بدر و خیبر و حنین که نسبت به حضرت علىّ علیه السلام در دل داشتند.

امام باقرعلیه السلام فرمودند: «بُنى الاسلام على خمس على الصلاة و الزّکاة و الصوم و الحج و الولایة و لم یناد بشى‏ء کما نودى بالولایة فاخذ النّاس باربع و ترکوا هذه»، اسلام بر پنج چیز استوار است: بر نماز، زکات، روزه، زکات و ولایت اهل‏ بیت و چیزى به اندازه‏ ى ولایت مورد توجّه نبود، امّا مردم چهارتاى آن را پذیرفتند و ولایت را ترک کردند!(۴)

امام رضا علیه السلام فرمود: بعد از نزول این آیه که خداوند ضامن حفظ رسول اکرم‏ صلى الله علیه وآله شد، «واللَّه یعصمک من النّاس» پیامبر هر نوع تقیّه را از خود دور کرد.(۵)

 

پیام ‏ها:

۱- نوع خطاب، باید با نوع هدف، هماهنگ باشد. چون هدف، رسالت و پیام رسانى است، خطاب هم «یا أیّها الرّسول» است.

۲- انتخاب رهبر اسلامى (امام معصوم) باید از سوى خداوند باشد. «بلّغ ما انزل الیک من ربّک»

۳- گاهى ابلاغ پیام الهى باید در حضور مردم و مراسم عمومى و با بیعت گرفتن باشد، ابلاغ ولایت با سخن کافى نیست، بلکه باید با عمل باشد. «و ان لم ‏تفعل» به جاى «ان لم تبلغ»

۴- احکام و پیام‏ هاى الهى، همه در یک سطح نیست. گاهى کتمان یک حقیقت، با کتمان تمام حقایق برابر است. «و ان لم تفعل فما بلّغتَ رسالته»

۵ – اگر رهبرى صحیح نباشد، مکتب نابود و امّت گمراه مى‏ شود. «فمابلّغتَ رسالته»

۶- رکن اصلى اسلام، امامت و حکومت است. «وان لم‏تفعل فما بلّغتَ رسالته»

۷- انکار ولایت، نوعى کفر است. «انّ اللّه لایهدى القوم الکافرین»

۸ – عنصر زمان و مکان، دو اصل مهم در تبلیغ است. (با توجّه به اینکه این آیه در هجدهم ذى‏ الحجّه و در محل جدا شدن کاروان‏ هاى حج نازل شد)

منابع :

۱) تفاسیر کبیر فخررازى و المنار.

۲) این سطرها را در شب شهادت حضرت على‏علیه السلام، نیمه شب ۲۱ ماه رمضان ۱۳۸۰ نوشتم.

۳) تفسیر نورالثقلین وامالى صدوق،ص‏۴۰۰.

۴) کافى، ج‏۲، ص‏۱۸.

۵) تفسیر نورالثقلین و عیون اخبارالرضا، ج‏۲، ص‏۱۳۰.

صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 9 صفحه بعد


<-PollName->

<-PollItems->

آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 1
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 1
بازدید ماه : 154
بازدید کل : 110998
تعداد مطالب : 82
تعداد نظرات : 59
تعداد آنلاین : 1



ذکر روزهای هفته تاریخ روز اوقات شرعی
روزشمار غدیر پخش زنده حرم حدیث موضوعی مهدویت امام زمان (عج) سوره قرآن آیه قرآن